Tadeusz Benon Miłobędzki, urodzony 16 czerwca 1873 roku w Kole, a zmarły 13 lipca 1959 roku w Warszawie, był znanym polskim chemikiem, który przez wiele lat swojego życia pełnił także funkcję rektora SGGW.
Jego wkład w dziedzinie chemii oraz działalność akademicka pozostawiły trwały ślad w polskiej nauce.
Życiorys
Tadeusz Miłobędzki był synem Jakuba Ignacego Miłobędzkiego (1839–1919), inżyniera powiatowego, oraz Salomei Zofii z Rokossowskich h. Glaubicz (1852–1938). Już na początku swojej edukacji ukończył gimnazjum filologiczne w Kaliszu, co stało się fundamentem jego dalszej kariery naukowej. Następnie studiował na Wydziale Fizyko-Matematycznym Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, które zakończył w 1897 roku.
W latach 1904–1905 podjął studia uzupełniające w Bernie oraz Lipsku, gdzie miał okazję uczyć się m.in. u uznanego prof. Wilhelma Oswalda. W 1912 roku obronił magisterium na Uniwersytecie Warszawskim, a w 1918 roku uzyskał doktorat na Uniwersytecie Jagiellońskim, na podstawie pracy „O tautomerii kwasu fosforawego”. Był jednym z kluczowych założycieli Polskiego Towarzystwa Chemicznego, w którym to stowarzyszeniu został honorowym członkiem w 1937 roku, a także pełnił rolę prezesa w latach 1928 i 1952.
W roku 1945 dołączył do PAU, a już w 1952 roku został członkiem tytularnym, oraz od 1957 roku rzeczywistym członkiem Polskiej Akademii Nauk. W latach 1915–1918 był redaktorem czasopisma „Chemik Polski”, a później redagował również „Roczniki Chemii” w latach 1935–1939 oraz „Chemię Współczesną” od 1947 do 1955 roku.
Miłobędzki angażował się w działalność Towarzystwa Kultury Polskiej od 1906 do 1913 roku. Pełnił także funkcję wykładowcy chemii nieorganicznej na Wydziale Przyrodniczym Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie w latach 1906–1918, a od 1909 do 1911 roku był dziekanem tego wydziału. Od 1917 roku kierował Katedrą Chemii w SGGW, a w latach 1920–1921 został pierwszym rektorem tej uczelni. W latach 1922–1929 był profesorem Uniwersytetu Poznańskiego, a do 1939 roku na Politechnice Warszawskiej, gdzie w latach 1933–1934 pełnił funkcję dziekana wydziału chemicznego. Otrzymał tytuł profesora honorowego na Wydziale Leśnym SGGW 27 września 1938 roku. Następnie, w latach 1945–1946, był profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, a od 1946 roku powrócił na Politechnikę Warszawską.
Tadeusz Miłobędzki jest autorem około 90 prac naukowych dotyczących chemii fosforu, w tym 7 prac skupiających się na syntezie oraz tautomerii związków P(III) oraz analizie chemicznej. Jako pionier, we współpracy ze Stanisławem Kostaneckim, jako pierwszy uzgodnił skład chemiczny kurkumy. Dodatkowo, opracował podręczniki dotyczące analizy jakościowej oraz ilościowej.
Zmarł 13 lipca 1959 roku w wieku 86 lat, co czyniło go najdłużej żyjącym rektorem SGGW; pochowany został na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 28-6-21). Jego brat, Józef Miłobędzki, jak również syn, Adam Miłobędzki, który był znanym historykiem sztuki i architektury, również odegrali ważne role w swoich dziedzinach. Materiały archiwalne Tadeusza Miłobędzkiego są obecnie przechowywane w PAN Archiwum w Warszawie pod sygnaturą III-89.
Ordery i odznaczenia
Wśród licznych odznaczeń, którymi został uhonorowany Tadeusz Miłobędzki, znajdują się następujące wyróżnienia:
- Order Sztandaru Pracy II klasy, nadany w 1956 roku,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 11 listopada 1937 roku,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 28 września 1954 roku,
- Medal 10-lecia Polski Ludowej, nadany 14 stycznia 1955 roku,
- Order Świętego Stanisława III klasy, pochodzący z Imperium Rosyjskiego.
Przypisy
- Spis inwentarzy, Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie, [dostęp 28.02.2024 r.]
- Tadeusz Benon Miłobędzki [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 11.05.2021 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: TADEUSZ MIŁOBĘDZKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 18.12.2019 r.]
- Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 11, s. 455, 05.11.1938 r.
- M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1589 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej”.
- M.P. z 1955 r. nr 112, poz. 1450 – Uchwała Rady Państwa z dnia 14.01.1955 r. nr 0/126 – na wniosek Prezesa Polskiej Akademii Nauk.
- M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu pracy naukowej i społecznej”.
- Dziesięciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN: sprawozdanie z działalności Towarzystwa Kursów Naukowych, 1906-1916, opracowali Ryszard Błędowski, Stanisław Orłowski, Henryk Mościcki, Warszawa 1917, s. 96, 97 Podkarpacka BC – wersja elektroniczna.
- Członkowie PAN: Skorowidz
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Tadeusz Jankowski (matematyk) | Paweł Felis | Krzysztof Witkowski (historyk) | Andrzej Korzeniowski (profesor) | Wiesław Binienda | Ewa Stachowska | Janusz NowackiOceń: Tadeusz Miłobędzki