Stanisław Pierzchlewski

Wojsko i służby mundurowe

Stanisław Pierzchlewski, urodzony 11 stycznia 1916 roku w Kole, to postać o wyjątkowym dorobku w polskiej marynarce wojennej. Był kapitanem, który służył zarówno na okrętach nawodnych, jak i podwodnych, co świadczy o jego wszechstronności oraz umiejętnościach jako oficer pokładowy.

Niestety, jego życie zostało tragicznie przerwane 8 października 1943 roku na północnym Atlantyku, gdzie stracił życie w trakcie wykonywania służby. Stanisław Pierzchlewski pozostanie w pamięci jako odważny żołnierz, oddany swojej ojczyźnie.

Wykształcenie

Stanisław Pierzchlewski przyszedł na świat 11 stycznia 1916 roku w Kole, jako drugi syn Józefa Pierzchlewskiego oraz Cecylii z domu Wineckiej. Wkrótce po narodzinach przeprowadził się z rodzicami do Kalisza, co stało się początkiem jego związku z tym miastem.

W 1934 roku przystąpił do egzaminu maturalnego, który zdał z powodzeniem w Państwowym Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu. W trakcie swojej edukacji wykazywał duże zainteresowanie działalnością sportową oraz społeczną, angażując się w różnorodne inicjatywy. Jako jeden z liderów szkolnych, pełnił rolę sekretarza redakcji gazetki szkolnej, znanej jako „Świt”.

W 1937 roku zakończył studia na Wydziale Mechanicznym Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej z siedzibą w Toruniu, zdobywając wówczas tytuł podporucznika marynarki. Podczas swojej służby w marynarce wojennej zdobył doświadczenie, odbywając staż na pokładzie takich jednostek jak ORP „Wilja”, ORP „Wicher”, ORP „Wilk” oraz ORP „Bałtyk”. Dodatkowo, swoją służbę odbywał także w bazie Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku.

Służba wojskowa

W dniu 20 marca 1939 roku, Stanisław Pierzchlewski objął ważną funkcję II oficera mechanika na świetnie znanym okręcie podwodnym ORP „Orzeł”. Służba na tym okręcie była ogromnym zaszczytem, biorąc pod uwagę staranną selekcję załogi.

W dniu 4 września 1939 roku, ORP „Orzeł” doznał uszkodzeń. Już 14 września okręt zawinął do neutralnego portu w Tallinnie w celu naprawy. Jednak 15 września okręt został internowany, a jego uzbrojenie oraz mapy nawigacyjne zostały zarekwirowane. W nocy między 17 a 18 września 1939 roku, mimo trudnych warunków i ostrzału, załodze udało się wyprowadzić okręt z portu. Umożliwiło to przygotowanie map nawigacyjnych, które zostały stworzone przez oficera nawigacyjnego okrętu, podporucznika Mariana Mokrskiego. Warto zaznaczyć, że podporucznik Stanisław Pierzchlewski, mając świeżo zdobytą wiedzę z ukończonej szkoły podchorążych, również wniósł swój wkład w opracowywanie tych map.

W październiku 1939 roku, okręt dotarł do Wielkiej Brytanii, gdzie przeszedł niezbędne prace remontowe. 16 listopada tego samego roku, Wódz Naczelny, generał Władysław Sikorski, odznaczył wyróżnionych członków załogi ORP „Orzeł” medalami. Podporucznik Stanisław Pierzchlewski również znalazł się w gronie odznaczonych, otrzymując Krzyż Walecznych za swoje zasługi.

W dniu 6 marca 1940 roku, podporucznik Pierzchlewski został przeniesiony na ORP „Burza” na mocy rozkazu kontradmirała Jerzego Świrskiego, gdzie zajął pozycję II oficera mechanika. Na tym okręcie brał udział w akcjach patrolowych na Morzu Północnym, eskortując konwoje oraz osłaniając porty przed atakami niemieckiego lotnictwa. 3 maja 1940 roku otrzymał awans na stopień porucznika marynarki.

22 maja 1941 roku, Pierzchlewski został przeniesiony na niszczyciel ORP „Krakowiak”, który był wypożyczony przez Admiralicję Brytyjską Polskiej Marynarce Wojennej. Jako oficer mechanik brał udział w rażeniu niemieckiej bazy Lofoten w grudniu 1941 roku, a w kolejnym roku eskortował konwoje przez Atlantyk. W lipcu 1942 roku, jego załoga zabezpieczała lądowanie wojsk alianckich na Sycylii podczas operacji Husky.

20 września 1942 roku, Stanisław Pierzchlewski otrzymał rozkaz przeniesienia na nowy niszczyciel ORP „Orkan”, gdzie objął funkcję I oficera mechanika. Okręt ten był zaangażowany głównie w osłonę konwojów zmierzających do ZSRR. 3 maja 1943 roku, Pierzchlewski awansował na stopień kapitana marynarki.

Jednakże 8 października 1943 roku, ORP „Orkan” został trafiony przez niemiecki okręt podwodny U-378, który odpalił torpedę akustyczną w rufę, powodując poważne uszkodzenie i pożar. Konsekwencje były tragiczne, okręt zatonął, a większość załogi zginęła. Kapitan Stanisław Pierzchlewski w chwili trafienia znajdował się w maszynowni, co uniemożliwiło mu jakiekolwiek szanse na ocalenie.

Awanse

Stanisław Pierzchlewski, w trakcie swojej kariery wojskowej, uzyskał kilka znaczących awansów. Poniżej przedstawione są kluczowe momenty jego rozwoju zawodowego:

  • podporucznik marynarki (15 października 1937),
  • porucznik marynarki (3 maja 1940),
  • kapitan marynarki (3 maja 1943).

Przypisy

  1. KrzysztofK. Pierzchlewski KrzysztofK., Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Genealogicznego "Kalisia", 35, ISBN 978-83-950938-2-1, 2018 r.
  2. MariuszM. Borowiak MariuszM., Słownik biograficzny wielkopolskich emigrantów, podróżników i ludzi morza, 182, ISBN 978-83-939660-0-4, 2014 r.
  3. ErykE. Sopoćko ErykE., Patrole "Orła", 19, ISBN 978-83-89929-89-1.
  4. a b 100 lat „Kościuszki”: Szkoła Handlowa, Gimnazjum i Liceum im. Tadeuszka Kościuszki w Kaliszu: 1905–2005. Aneta Kolańczyk (red.), Kalisz: „Edytor”, 253–254, ISBN 83-922394-2-3, 2005 r.

Oceń: Stanisław Pierzchlewski

★★★★★
Średnia ocena:4.86 Liczba ocen:9