Stary Rynek w Kole

Ulice i place

Stary Rynek w Kole jest niezwykle istotnym miejscem w historii miasta. To najstarszy i centralny plac, który charakteryzuje się wymiarami 75 na 100 metrów. Jego szczególnym punktem jest ratusz, datowany na XVI wiek, który znajduje się w samym sercu rynku.

Stary Rynek położony jest na obszarze osiedla Stare Miasto, co dodaje mu jeszcze większego znaczenia i uroku. To miejsce, które łączy w sobie historię, architekturę oraz lokalną kulturę.

Rys historyczny

Prawdopodobnie od momentu, gdy Koło uzyskało prawa miejskie w 1362 roku, główny plac zauważalnie znajdował się w rejonach obecnego Starego Rynku. Na tym miejscu, co najmniej od 1390 roku, funkcjonował drewniany dwór, który służył jako siedziba wójtów kolskich. W pierwszej części XVI wieku w samym sercu tego obszaru zbudowano imponujący gmach ratusza, wyróżniający się wysoką gotycką wieżą. Po roku 1830 nastąpiła przebudowa budynku w stylu klasycystycznym. Niestety, 25 maja 1987 roku wieża uległa zawaleniu, co znacząco zniszczyło mury ratusza. Proces odbudowy trwał aż do 2008 roku.

Od 1824 roku, kiedy to Koło zostało zreorganizowane według planów Tomasza Karola Pelletiera, prostokątny plac o wymiarach 75 na 100 metrów stał się centralnym punktem miasta. Z każdego z jego narożników wybiegała ulica, a główny szlak komunikacyjny prowadził przez ulice Warszawską oraz Kaliską, które obecnie są znane jako Starowarszawska i Mickiewicza. Rok 1828 przyniósł również budowę nowego mostu na głównym korycie rzeki Warty, co wpłynęło na ulicę Kotlarską (obecnie Nowowarszawska) i Kaliską. Przewidywano, że połączenie z zamkiem zapewniała prawdopodobnie ulica Grodzka.

Ze wschodniego rogu Rynku wybiegały ulice Browarna oraz Cebrowa, w stronę południową prowadziły ulice Kaliska i Farna, natomiast od zachodniego kierunku wychodziły Grodzka i Wschodnia, a z północnego – ul. Warszawska i ul. Kotlarska. Historyk Münch zakwalifikował Koło jako miasto z tzw. turbinowym układem ulic, w odniesieniu do centralnego rynku.

Na przełomie XIX i XX wieku wokół Starego Rynku wzniesiono nowe kamienice. Z dwóch z nich, które zostały wpisane do rejestru zabytków, warte odnotowania są trzy kondygnacje budynków pod adresami: Stary Rynek 26 oraz Grodzka 2.

Do 1939 roku rynek nosił miano placu Józefa Piłsudskiego. W trakcie niemieckiej okupacji zmieniono go na Adolf-Hitler-Platz, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza plac Adolfa Hitlera. W latach 50. XX wieku, polskie władze również zadecydowały o przemianowaniu go na plac PZPR. Dopiero w 1989 roku powrócono do historycznej nazwy tego miejsca.

Przypisy

  1. M. Kozajda. Dawne Koło. Koło 2002 r., s. 38
  2. K. Kasperkiewicz. Miejsca i obiekty walki i pamięci z lat wojny i okupacji 1939–1945 w Kole i powiecie kolskim. Koło 2004 r., s. 105
  3. J. Burszta. Sześćset lat miasta Koła. Poznań 1963 r., s. 27
  4. J. Burszta. Sześćset lat miasta Koła. Poznań 1963 r., s. 23
  5. H. Münch. Geneza rozplanowania miast wielkopolskich XIII i XIV wieku. Kraków 1946 r., s. 160
  6. Plan regulacyjny Koła z 1824 r.
  7. J.St. Mujta. Miasto Koło w 625-leciu nadania praw miejskich. Poznań 1987 r., s. 20-21

Oceń: Stary Rynek w Kole

★★★★★
Średnia ocena:4.74 Liczba ocen:20