Ulica Józefa Poniatowskiego w Kole to kluczowy element infrastruktury miejskiej, który wraz z innymi istotnymi ulicami, takimi jak Sienkiewicza oraz Mickiewicza, kreuje główny szlak komunikacyjny w tym malowniczym mieście. Warto zauważyć, że ulica ta przecina Koło w kierunku równoleżnikowym, co czyni ją istotnym punktem na mapie lokacyjnej.
Całość ulicy Józefa Poniatowskiego znajduje się w obrębie osiedla Kaliskiego, co przyczynia się do rozwoju tego obszaru oraz jego urbanizacji. Osiedle Kaliskie jest znanym i cenionym miejscem dla mieszkańców oraz turystów, oferując wiele możliwości do spędzania czasu i korzystania z lokalnej infrastruktury.
Rys historyczny
Historia ulicy Józefa Poniatowskiego sięga XIII wieku, kiedy to w Kościelcu istniała parafia przy romańskiej świątyni. W tym okresie wieś Koło, usytuowana na wyspie rzecznej, musiała być połączona z kościelną wspólnotą, co sugeruje istnienie drogi między tymi miejscowościami, mającej prawdopodobnie podobny bieg do obecnej ulicy Poniatowskiego. Wylot z miasta w kierunku zachodnim zapewniała Brama Kaliska, zlokalizowana w pobliżu dzisiejszego zespołu kościelno-klasztornego bernardynów, a także most na zalewie Warty.
Przypuszcza się, że w XVI wieku przy tej trasie powstał cmentarz grzebalny z drewnianym kościółkiem Świętego Wawrzyńca. Od XIX wieku miejsce to było już oficjalnie określane jako cmentarz parafialny. Zaledwie kilkaset metrów w kierunku Koła znajdował się cmentarz miejscowych luteran.
W okresie niemieckiej okupacji, lat 1939-1945, ulica została przemianowana na Hindenburgstrasse, co było hołdem dla pruskiego feldmarszałka i prezydenta Niemiec Paula von Hindenburga. W międzyczasie, w czasach międzywojennych, zrealizowano budowę potężnego gmachu szpitala powiatowego. W 1961 roku otworzono również budynek Szkoły Podstawowej nr 2. Naprzeciwko szkoły, aż do 2007 roku, znajdowała się stacja benzynowa, jedyna w Kole w okresie PRL.
Do lat dziewięćdziesiątych XX wieku ulica Poniatowskiego była elementem drogi międzynarodowej E-30 oraz krajowej nr 2 (wcześniej E8), łączącej Poznań z Warszawą oraz Berlin z Moskwą. Ten odcinek drogi odgrywał kluczową rolę w czasach Układu Warszawskiego, jako jeden z głównych traktów łączących trzy strategiczne stolic: radziecką, polską i enerdowską.
W 2007 roku zrealizowano przebudowę skrzyżowania z ulicą Bogumiła oraz Zamkową, przekształcając je w rondo, które od 2008 roku nosi nazwę Rondo Świętego Bogumiła.
Ulica dziś
Ulica Józefa Poniatowskiego, która przebiega przez administracyjne granice miasta Koła, ma długość zbliżoną do 1,5 km. Jej rozpoczęcie znajduje się od Mostu Kaliskiego, a po przejechaniu zaledwie 30 metrów, na Rondzie Świętego Bogumiła, krzyżuje się z ulicami Bogumiła oraz Zamkową.
W dalszej części, na 200 metrze, napotykamy skrzyżowanie z ulicami Leśną oraz Dąbrowskiego. Następnie ulica ponownie krzyżuje się z innymi odnogami, takimi jak ul. Spokojna, ul. Szpitalna oraz ul. Kazimierza Wielkiego. Po tym etapie ulica wkracza w miejscowość Gozdów, zmieniając nazwę na ulicę księcia Józefa. W odległości 600 metrów od tego miejsca krzyżuje się z ważną drogą krajową nr 92, która nosi imię Michała Rawity Witanowskiego.
Przy ulicy Poniatowskiego można znaleźć wiele istotnych lokalizacji:
- cmentarz ewangelicki, który pochodzi z XIX wieku,
- cmentarz rzymskokatolicki oraz kaplica Przemienienia Pańskiego z roku 1908,
- Szkoła Podstawowa nr 2 w Kole,
- szpital powiatowy.
Dodatkowo, w gminnej ewidencji zabytków znajduje się pięć domów, a także jeden z budynków szpitala i dawna karczma, co podkreśla historyczne znaczenie tej ulicy.
Mieszkańcy ulicy Poniatowskiego przynależą do rzymskokatolickiej parafii Podwyższenia Krzyża Świętego, co jest również istotnym elementem ich lokalnej tożsamości.
Przypisy
- Program opieki nad zabytkami miasta Koła na lata 2020-2023 [online], 26.02.2020 r. [dostęp 31.05.2023 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Toruńska w Kole | Ulica Włocławska w Kole | Nowy Rynek w Kole | Ulica Henryka Sienkiewicza w Kole | Ulica Dąbska w Kole | Ulica Nagórna w Kole | Aleja Jana Pawła II w Kole | Stary Rynek w Kole | Ulica Blizna w Kole | Ulica Bogumiła w Kole | Ulica Garncarska w KoleOceń: Ulica Józefa Poniatowskiego w Kole