Nagórna to historyczna część miasta Koła, usytuowana na północny wschód od tętniącego życiem centrum. Ta malownicza dzielnica rozciąga się wzdłuż ulicy Nagórnej, która stanowi kluczowy element lokalnej architektury i dziedzictwa kulturowego.
Warto zaznaczyć, że do roku 1924 Nagórna funkcjonowała jako odrębna miejscowość, co podkreśla jej historyczne znaczenie oraz unikalny charakter w kontekście rozwoju miasta Koła.
Historia
Nagórna to historyczna wieś, która, podobnie jak sąsiednia Blizna, graniczyła z Przedmieściem Warszawskim od strony południowej. Jej powierzchnia wynosiła około 1624 morgi, a mieszkańcy corocznie regulowali czynsz na rzecz miasta. W roku 1362 Jan Henryk z Warty zakupił wieś, a 14 lutego 1563 roku uzyskała ona prawo magdeburskie, co umożliwiło organizację corocznego targu.
W dniu 19 czerwca 1566 roku król Zygmunt August nadał przywilej, który określił granice wsi. W XVI wieku miasteczko liczyło zaledwie około 31 mieszkańców. W 1616 roku władze miejskie wydzierżawiły Nagórną mieszczanom kolskim na trzyletni okres.
W roku 1808, dzięki wsparciu ze środków podatkowych, powołano tutaj do życia szkołę elementarną. Z kolei w 1817 roku istniały folwarki, które dysponowały już budynkami gospodarczymi. Niestety, w 1818 roku zostały one wydzierżawione, co wskazuje na bliskie powiązania z miejscowością Blizna.
Do 1924 roku Nagórna wchodziła w skład gminy Czołowo zlokalizowanej w powiecie kolskim, początkowo w będącej częścią guberni kaliskiej, a od 1919 roku w województwie łódzkim. Z dniem 1 stycznia 1925 roku wieś została włączona do Koła. Mimo przynależności do administracyjnych granic miasta, Nagórna zachowała swój wiejski charakter aż do dziś, a wielu gospodarzy prowadzi działalność rolniczą, posiadając grunty orne na obrzeżach miejskich oraz zajmując się hodowlą zwierząt gospodarskich.
W styczniu 1945 roku w rejonie byłej wsi miały miejsce istotne walki o wyzwolenie Koła z rąk niemieckich. Wówczas zginęło 132 żołnierzy radzieckich, którzy spoczęli na cmentarzu wojennym przy ulicy Poległych.
W połowie lat 90. XX wieku rozpoczęto budowę osiedla wielorodzinnego, w którym obecnie mieszka około 2500 osób. Mieszkańcy tego osiedla, które powszechnie określa się jako „kwiatowe” ze względu na nazwy okolicznych ulic: Tulipanowa, Konwaliowa, Narcyzowa oraz Różana, stają się integralną częścią lokalnej społeczności.
1 listopada 2005 roku biskup włocławski Wiesław Mering ustanowił nową parafię katolicką pod wezwaniem Świętego Bogumiła, obejmującą tereny dawnej wsi Nagórna, na osiedlu Płaszczyzna.
Przypisy
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30.09.1921 r. i innych źródeł urzędowych. Województwo Łódzkie
- Postanowienie z 20.04.1867 r., ogłoszone 08.07.1867 r. (Dziennik Praw, rok 1867, tom 67 nr 1, str. 47)
- a b Dz.U. z 1924 r. nr 97, poz. 899
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Blizna (Koło) | Ławeczka Czesława Freudenreicha w Kole | Pomnik „Bojownikom o wolność i niepodległość” | Dworzec kolejowy w Kole | Gmach Urzędu Miejskiego w Kole | Willa Sejmik w Kole | Koło (stacja kolejowa) | Kaplica Przemienienia Pańskiego w Kole | Muzeum Technik Ceramicznych w Kole | Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Kole | Zalew RuszkowskiOceń: Nagórna (Koło)