Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Kole to istotna jednostka religijna, która znajduje się w południowo-zachodniej części miasta. Jest to parafia rzymskokatolicka, co związane jest z jej przynależnością do Kościoła katolickiego.
Administracyjnie parafia ta wchodzi w skład dekanatu kolskiego, który jest częścią diecezji włocławskiej. Liczba wiernych, którzy nazywają tę parafię swoim domem duchowym, sięga około 9000 osób.
Historia tej wspólnoty sięga prawdopodobnie XIII wieku, co czyni ją jedną z starszych parafii w regionie. W kolejnych latach parafia rozwijała się, być może wzbogacona o różnorodne inicjatywy duszpasterskie i kulturalne, które były dostosowane do potrzeb lokalnych wiernych.
Duszpasterze
W parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Kole pełnią służbę następujący duchowni:
- proboszcz: ks. kanonik Eugeniusz Strzech, który objął swoją funkcję w 2020 roku,
- wikariusz: ks. Marcin Olejniczak, również od 2020 roku,
- księża ze zgromadzenia ojców bernardynów.
Kościoły
W analizowanej miejscowości znajduje się kilka istotnych obiektów sakralnych, które warto poznać. Wśród nich wyróżniają się:
- główny obiekt parafialny: Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Kole,
- kościół pomocniczy: Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Kole,
- kaplica cmentarna: Kaplica Przemienienia Pańskiego w Kole.
Obiekty te odgrywają ważną rolę w życiu religijnym i lokalnej społeczności, oferując przestrzeń do modlitwy i refleksji.
Historia
Historia parafii sięga XIII wieku, kiedy to została ona erygowana. W 1563 roku miała miejsce kolejna erekcja. Natomiast w 1409 roku doszło do konsekracji świątyni parafialnej, która jest pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego oraz św. Katarzyny i św. Doroty. Tego samego roku utworzono również prepozyturę szpitalną Ducha Świętego, która posiadała kościół pod tym samym wezwaniem, niestety rozebrany w 1846 roku.
W 1456 roku został ufundowany klasztor bernardynów z kościołem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Na początku XX wieku powstała kaplica Przemienienia Pańskiego, zlokalizowana na cmentarzu parafialnym, co świadczy o dalszym rozwoju życia religijnego w tej okolicy.
W historię parafii wpisywały się również zmiany terytorialne; z terenu parafii wyłączano kolejne obszary, na których następowały erekcje nowych parafii. W XIX wieku przywrócono parafię św. Andrzeja Apostoła w Kościelcu. W latach 80. XX wieku na terenie parafii powstały: parafia Matki Bożej Częstochowskiej w Kole oraz parafia Wniebowstąpienia Pańskiego w Ochlach.
Rok 1999 to czas erygowania parafii Błogosławionych 108 Męczenników w Powierciu, a w 2005 roku utworzono parafię św. Bogumiła w Kole. Te wydarzenia pokazują dynamiczny rozwój wspólnoty oraz jej przystosowanie do zmieniających się potrzeb wiernych.
Informacje ogólne
Granice administracyjne parafii obejmują miasto Koło, które można podzielić na kilka osiedli:
- osiedle Stare Miasto,
- – ulice: Adama Asnyka, Jana Długosza, Grodzka, Jasna, Berka Joselewicza, Michała Kajki, Jana Kilińskiego, Klasztorna, Kościelna, Kuśnierska, Krótka, Krzywa, Adama Mickiewicza, Nowowarszawska, Nowy Rynek, Ogrodowa, Elizy Orzeszkowej, Michała Ostrowskiego, Kazimierza Pułaskiego, Rzeźnicza, Sejmikowa, Starowarszawska, Stary Rynek, Wodna, Wschodnia, Stefana kard. Wyszyńskiego, Zawiszy, Żelazna,
- osiedle Przedmieście Kaliskie,
- – ulice: Akacjowa, Józefa Bema, Bogumiła, Bernarda Buszy, Cicha, Cisowa, Jarosława Dąbrowskiego, Harcerska, Jaśminowa, Kasztanowa, Kazimierza Wielkiego, Krańcowa, Kręta, Leśna, Lipowa, Miłosna, Południowa, Józefa Poniatowskiego, Powstańców 1863 r., Północna, Słoneczna, Spokojna, Straszkowska, Szpitalna, Świerkowa, Topolowa, Wesoła, Wiatraczna, Wierzbowa, Wrzosowa, Zamkowa,
- osiedle Płaszczyzna,
- – ulice: Łąkowa i Stefana Żeromskiego za obwodnicą,
- osiedle Przedmieście Warszawskie,
- – ulice: Jacka Bąkowskiego, Władysława Broniewskiego (część), Ceramiczna, Czesława Freudenreicha, Garncarska, Niezłomnych (część), Ignacego Paderewskiego (część), Powstańców Śląskich, Powstańców Wielkopolskich, Bolesława Prusa, Henryka Sienkiewicza (część), Sportowa, Toruńska (część), Wiejska (część), Włocławska (część), Piotra Wojciechowskiego (część), Aleksandra Zawadzkiego, Zegarowa, Zduny, Zielona,
- gmina Koło,
- – Dzierawy,
- gmina Kościelec,
- – Gozdów – obszar od granic Koła do obwodnicy,
- – ulice: Akacjowa, Brzozowa, Bukowa, Dębowa, Grabowa, Jarzębinowa, Jaśminowa, Jesionowa, Kalinowa, Kasztanowa, Kazimierza Wielkiego, Klonowa, Księcia Józefa, Leszczynowa, Lipowa, Modrzewiowa, Olchowa, Świerkowa,
- – Straszków – obszar od granic Koła do obwodnicy.
W granicach administracyjnych parafii znajdują się również placówki edukacyjne:
- Koło,
- – Zespół Szkół Ekonomiczno-Administracyjnych im. Stanisława i Władysława Grabskich,
- – Szkoła Podstawowa nr 2 im. Adama Mickiewicza.
Odpusty parafialne odbywają się w następujące dni:
- 6 sierpnia – Przemienienie Pańskie (kaplica cmentarna),
- 14 września – Podwyższenie Krzyża Świętego (kościół parafialny),
- 7 października – Najświętszej Maryi Panny Różańcowej (kościół parafialny).
Proboszczowie fary kolskiej
W kronice parafialnej można znaleźć obszerną listę proboszczów związanych z parafią Podwyższenia Krzyża Świętego w Kole. Oto szczegółowe zestawienie duchownych, którzy pełnili tę ważną funkcję na przestrzeni wieków:
- ks. Mikołaj Godziemba 1460,
- ks. Jan Kolęda 1521,
- ks. kanonik Wojciech Bieganowski 1623,
- ks. kanonik Jakub Modzelewski 1623–1641,
- ks. kanonik Wojciech Trzebuchowski 1692–1696,
- ks. kanonik Kazimierz Gurowski 1696–1697,
- ks. kanonik Kazimierz Pawiński 1697,
- ks. Stefan Sumiński 1759–1761,
- ks. Jan Gabriel Paciorkowski 1789–1791,
- ks. Franciszek Ksawery Dmochowski PR 1791–1793,
- ks. Ignacy Nepomucen Bardziński 1796,
- ks. kanonik Kazimierz Łubieński 1796–1808,
- ks. kanonik Marcin Szremowicz 1808–1833,
- ks. kanonik Tomasz Tobolczyk 1833–1857,
- ks. kanonik Bonawentura Pawliński 1858–1861,
- ks. kanonik Paweł Pierczyński 1861–1868,
- ks. kanonik Ignacy Andrzej Górski 1868–1887,
- ks. kanonik Edward Narkiewicz 1887–1911,
- ks. kanonik Wojciech Gniazdowski 1911–1929,
- ks. kanonik Józef Mężnicki 1929–1940,
- ks. Jan Czapla 1940–1941,
- ks. kanonik Bogumił Kasprzak 1945–1948,
- ks. kanonik Stanisław Śmietanko 1948–1952,
- ks. prałat Aleksander Siennicki 1952–1955,
- ks. kanonik Julian Olejnik 1955–1965,
- ks. prałat Stanisław Piotrowski 1965–1971,
- ks. prałat Serafin Opałko 1971–1986,
- ks. kanonik Józef Nocny 1986–1989,
- ks. prałat Kazimierz Chłopecki 1990–2001,
- ks. kanonik Józef Wronkiewicz 2001–2020,
- ks. kanonik Eugeniusz Strzech 2020 – nadal.
Każda z wymienionych postaci przyczyniła się do duchowego rozwoju oraz historii tej wspólnoty. Ich zaangażowanie i poświęcenie są nieodłącznym elementem dziejów parafii, która przez wieki kształtowała lokalną społeczność.
Przypisy
- Diecezja Włocławska. [dostęp 25.01.2021 r.]
- Rzymsko-Katolicka Parafia Krzyża Świętego w Kole. [dostęp 03.03.2015 r.]
- Diecezja Włocławska. [dostęp 03.03.2015 r.]
- Rzymsko-Katolicka Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Kole. [dostęp 03.03.2015 r.]
- Rzymsko-Katolicka Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Kole. [dostęp 03.03.2015 r.]
- Rocznik diecezji włocławskiej. Włocławek: Wydawnictwo Duszpasterstwa Rolników, 2011.
Pozostałe obiekty w kategorii "Zbory":
Parafia Matki Bożej Częstochowskiej w Kole | Parafia św. Bogumiła w KoleOceń: Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Kole